Elke Belg is verondersteld de wet te kennen. En opdat elke Belg de wet zou kennen, mag hij dagelijks gratis het Belgisch Staatsblad online doornemen.
Spijtig genoeg is de theorie heel anders dan de praktijk… zeker nu ik recent vernam dat het Belgische Staatsblad een recordjaar zal kennen. Nog nooit werd er zoveel gepubliceerd.
Nog ergerlijker is het feit dat al die nieuwe wetten niet uitblinken in eenvoud en duidelijkheid. De veelheid aan reparatiewetgeving is daar het spijtige gevolg van.
Een mooi voorbeeld is de onlangs ingevoerde (nieuwe) antirechtsmisbruikmaatregel. Verschillende wetboeken kregen een nieuw artikel ingevoerd met als doel fiscale ontwijking te bestraffen. Een bepaalde structuur kiezen mag niet langer afhankelijk zijn van fiscale motieven.
Ik zal me niet uitlaten over de al dan niet wenselijkheid van zulk een maatregel. Wel wil ik even stilstaan bij de totale willekeur van deze maatregel. Het is niet de wet die zal beslissen wat wel en niet mag, maar de ambtenaar of de overheidsdienst.
Een wet moet duidelijk en eenvoudig zijn zodat iedereen haar begrijpt. Na een klein jaar op weg te zijn met de nieuwe antirechtsmisbruikmaatregel, heb ik al 8 verschillende interpretaties gehoord van diverse academici. Voor de éne rechtsgeleerde is het ‘een dode letter, niet in prakijk hanteerbaar’; en moeten we ons er dus niets van aantrekken. Voor een andere rechtsgeleerde is de wet dermate streng dat bij wijze van spreken zelfs in Luxemburg gaan tanken voortaan taboe is.
Nu, als zelfs de academici er onderling al niet aan uit geraken, hoe moet een gewone Belgische bedrijfsleider dan weten waar hij staat en wat nu eigenlijk nog mag en wat niet.
Het directe gevolg van onduidelijke wetten is het grote succes van de rulingcommissie. Mijn leuze is altijd geweest: “een duidelijke wet behoeft geen ruling”. Enerzijds werkt die rulingdienst vrij efficiënt; anderzijds komen we zo in een situatie dat niet langer de wetgever de regels vastlegt, maar wel de ambtenaren die de rulingcommissie bevolken. Dat kan toch evenmin de bedoeling zijn.
En wat dan met de talloze kleine beslissingen die vandaag de dag ‘te klein’ zijn om de kost van een rulingaanvraag te verrechtvaardigen? Daar blijft het vaak een noodoplossing van “we zien wel”.
Misschien bij wijze van besluit een oproep tot actie? Ik droom ervan om bij wijze van protest de rulingcommissie voortaan lastig te vallen met elke pruts. Ik heb wel een 80-tal klanten die wonen waar ze werken. Misschien voor al die klanten een ruling aanvragen mbt het voordeel alle aard van de bedrijfswagen. Of voortaan voor elke trouwfeest dat deels beroepsmatig is op voorhand de goedkeuring gaan vragen; of elke zakenreis voortaan eerst langs de rulingcommissie om miserie nadien met de controle voor te blijven. Als we dat met z’n allen deden, kunnen we misschien de wetgever eindelijk met zijn neus op de feiten duwen?! Wie doet er mee?